Zdrowy sen jest niezbędny, by organizm dobrze funkcjonował. Jeśli w dzień chcemy być produktywni, w nocy powinniśmy porządnie się wyspać. Często jednak występują problemy z zaśnięciem lub z utrzymaniem dobrej jakości snu (co chwilę się budzimy). Dzieje się tak z rozmaitych powodów. Jedną z przyczyn bezsenności są różne schorzenia – kiedy człowiek na coś cierpi, to dolegliwości często przeszkadzają mu w spaniu. Najlepiej więc udać się wtedy do lekarza, by zbadał nas i wykrył przyczynę dokuczliwej przypadłości. Problemy ze snem mogą być spowodowane poważniejszymi schorzeniami, takimi jak nadczynność tarczycy, wizyta u lekarza jest więc tym bardziej wskazana. Jednak jeśli cierpimy na bezsenność, nie musi to wcale oznaczać, że na coś chorujemy. Najczęstszym powodem złego snu jest stres, który nie daje nam zasnąć. Stres jest przyczyną także wielu innych schorzeń, najlepiej więc – na ile to możliwe – unikać go.

Często w nocy myślimy o wydarzeniach minionego dnia, próbujemy rozwiązać zaistniałe problemy, co także nie daje nam zasnąć. Następnego dnia jesteśmy niewyspani, a to jest powodem namnażania się kolejnych problemów, w efekcie czego powstaje błędne koło bezsenności. Najlepiej więc przed snem porobić coś relaksującego, co uspokoi nas i na czas snu pozwoli zapomnieć o kłopotach. Dobrym sposobem, by szybko zasnąć jest słuchanie w łóżku muzyki relaksacyjnej. Można też do poduszki poczytać książkę – podczas czytania męczą się oczy i same upominają się o sen.

Bezsenność występuje także u osób, które prowadzą siedzący tryb życia, podczas dnia nie zażywają w ogóle ruchu, co powoduje, że organizm nie ma jak rozładować zgromadzonych w sobie napięć. Dobrze więc w ciągu dnia podjąć jakiś wysiłek fizyczny (pobiegać, pogimnastykować się). Ruch jest potrzebny naszemu organizmowi i oprócz lepszego snu przyniesie też inne korzyści dla zdrowia. Nie powinno się jednak męczyć przed samym snem, ponieważ podniesione wysiłkiem ciśnienie także może nie pozwolić nam zasnąć.

Kolejną przyczyną problemów ze spaniem jest nasza dieta oraz pory posiłków. Jeśli późnym wieczorem zjemy ciężkostrawną kolację, to nasz sen na pewno nie będzie najlepszej jakości. Ostatni posiłek należy spożyć co najmniej trzy godziny przed położeniem się do łóżka, pamiętając o tym, by nie jeść nic ciężkostrawnego.

Jeśli nasz tryb dobowy jest zaburzony, to również możemy miewać problemy ze snem. Chodzenie spać o nieregularnych godzinach, różne pory wstawania czy zmienna liczba godzin snu rozregulowują organizm, przez co człowiek często wieczorem nie czuje się zmęczony i gdy kładzie się spać, długo nie może zasnąć. Należy pamiętać, że organizm lubi, kiedy wszystko robi się regularnie. Kładźmy się więc spać i wstawajmy zawsze w tych samych porach. Uważajmy też na to, by w ciągu dnia nie ucinać sobie zbyt długich drzemek, ponieważ jeśli wyśpimy się w dzień, to oczywiście nie będziemy śpiący w nocy.

Organizm wytwarza melatoninę – hormon odpowiedzialny za ustalenie rytmu dobowego człowieka. Kiedy jest ciemno, wytwarzana melatonina sprawia, iż człowiekowi chce się spać. Należy pamiętać więc, by w nocy zapewnić sobie absolutną ciemność, ponieważ jeśli do pomieszczenia będzie przenikała jasność, organizm może nie wytworzyć należytej ilości tego hormonu.

W spaniu przeszkadzają także różne dźwięki – rozmowy pozostałych domowników, impreza u sąsiadów itp. Należy, na ile to możliwe, zapewnić sobie ciszę w ciągu nocy. Jeśli jednak nie mamy takiej możliwości, pomóc mogą zatyczki do uszu, ale należy pamiętać, by wybrać takie, które nie będą nam przeszkadzać, bo przecież trudno jest zasnąć czując wciąż, że coś uwiera w uchu.

Kiedy przez wiele nocy leżąc w łóżku bezskutecznie próbujemy zasnąć, to ta próba zasypiania staje się dla nas męką. Zaczynamy bać się nocy, myśląc o torturach w postaci wielogodzinnego wiercenia się w pościeli i niemożności zaśnięcia. Sen zaczyna być naszą obsesją, kładąc się myślimy ze strachem, że nie uda się nam zasnąć. Takie nadmierne myślenie o spaniu i przejmowanie się nim, także może być powodem bezsenności. Wmawiamy sobie, że będziemy źle spać i dzieje się tak rzeczywiście, gdyż powoduje to nasza podświadomość.

Przyjmuje się, że dorosłe osoby powinny spać 7-8 godzin na dobę. Jest to jednak kwestia indywidualna, ponieważ każdy potrzebuje innej ilości snu. Niektórym wystarczy przespać sześć godzin, za to inni nie wyśpią się nawet przez osiem. Każdy powinien spać tyle, ile wymaga jego organizm. Jeśli ktoś przez wiele lat się nie wysypia, może mieć poważne problemy zdrowotne, niedobór snu bowiem, oprócz rozdrażnienia, ogólnego spadku sił witalnych i zaburzenia funkcji poznawczych, ma także groźniejsze skutki, takie jak cukrzyca, nadwaga, depresja, choroby serca czy nawet zwiększenie ryzyka wystąpienia nowotworu. Nadmiar snu również nie jest zalecany, ponieważ wykazano, iż może powodować tycie i rozrost tkanki tłuszczowej.

Zdarza się jednak, iż źle śpimy mimo przestrzegania powyższych zasad zdrowego snu. Należy wtedy przez jakiś czas stosować ziołowe tabletki nasenne, dzięki którym organizm przyzwyczai się do zasypiania o określonej porze, po czym stopniowo będziemy mogli je odstawić. Należy jednak uważać, by zbytnio nie przyzwyczaić się do leków, gdyż to może tylko pogorszyć problem z bezsennością powodując, iż w ogóle nie będziemy w stanie zasnąć bez pigułki. Można też uzupełnić niedobór melatoniny zażywając ją przez jakiś czas w postaci specjalnych tabletek.